پرورش مرغ گوشتی

پرورش مرغ گوشتی امروزه در کشور ما بسیار رواج پیدا کرده است. مردم برای اینکه بتوانند کسب و کار پرورش مرغ گوشتی را راه بیندازند نیاز دارند تا اطلاعات جامعی درباره آن بدست بیاورند. برای شروع پرورش مرغ های گوشتی این مطلب می تواند مرجع خوبی برای شما باشد.

پیشنهاد می کنم که تا آخر این مطلب را کامل بخوانید تا دید تازه ای به نسبت این نوع کسب و کار پیدا کنید.

پرورش طیور گوشتی یعنی: تهیه جوجه های یکروزه و نگهداری از آنها طبق یک برنامه تغذیه ای و بهداشتی و رسیدن به وزن مطلوب کشتار می باشد.

وزن جوجه های یک روزه معمولا حدود 42 گرم است که بعد از گذشت زمان پرورش که  42 روز می باشد به وزن 2500 گرم می رسند.

پرورش مرغ گوشتی در خانه

اکثر مردم در خانه های خود برای استارت کار پرورش مرغ گوشتی اقدام می کنند که باید نکاتی را بدانند.

–   جهت مرغداری شرقی یا غربی باشد.

–  هواکش ها باید طوری طراحی شود که جریان شدید باد باعث بروز مشکل نشود.

–   اگر در نزدیکی تان پرورش مرغ دارند حدودا 2 کیلومتر با آن فاصله داشته باشد.

–   با توجه به نوع آب و هوا منطقه باید طوری طراحی شود که با شرایط سازگار باشد و سیستم سرمایشی ، گرمایشی و تهویه و غیره ….

–    در مرغداری از نگهداری سایر طیور خودداری فرمایید.

–   سالن شما باید همیشه تمیز و مرتب باشد تا بیماری کمتری سراغ مرغ ها بیایند.

–  محل پرورش مرغ باید محل مناسبی باشد تا جوجه ها و مرغ ها راحت باشند و در جایگاه جداگانه مرغ از سبوس برنج، پوشال چوب، کاه، ماسه استفاده شود.

– شما با توجه به فضایی که دارید تعداد جوجه ها را خریداری کنید. مثال: در فضای 100 متر می توان 1000 مرغ گوشتی پرورش داد.

تهیه جوجه مرغ گوشتی

بعد از آماده شدن محل پرورش باید در حد توان جوجه مرغ گوشتی را بخرید و کار پرورش را آغاز کنید.

نژادهای مختلف مرغ گوشتی

جوجه گوشتی راس

جوجه گوشتی پلاس

جوجه گوشتی کاب

که هر کدام قیمت متفاوتی دارند.

نکات قابل توجه برای خرید جوجه مرغ گوشتی

– جوجه ها باید از مادر سالم تهیه شود ( باید از سلامت مادر مطمئن بود تولید گوشت ها باید سالم و فاقد عوامل بیماری زا باشد)

– بعضی از نژادها توان بالاتری نسبت به نژاد های دیگر دارند.

– دقت کنید که جوجه ها از یک سن و از یک مادر باشند.

– برای ورود جوجه باید مراقبت های اولیه را آغاز کرد. در 1 سال میتوان 5 دوره جوجه ریزی کرد و به مرور مقدار جوجه ها را افزایش داد.

6 نیاز مهم در محل پرورش مرغ گوشتی

یکی از مهمترین ساختار صنعت مرغ گوشتی رعایت بهداشت و امنیت زیستی است. رعایت کردن بهداشت در مرغداری اولین قدم برای جلوگیری از بیماری هاست که ضروری می باشد.

1- تهیه آبخوری برای مرغ های گوشتی

آبخوری باید بین دو دانخوری باشد و فضله آنها باید 1.5 باشد.

شلنگ های آب را از نوع شفاف تهیه کنید که بتوان به موقع رسوب زدایی کرد.

آبخوری ها روزی 3 بار شستشو و تعویض شود.

حرارت آب حداقل 25 درجه باشد.

بهترین نوع آبخوری ها پساتنک ها هستند اگر تهیه آن مشکل است از آبخوری های دیگر استفاده کنید.

تعداد آب و دان باید طوری باشد که مرغ ها در جایی جمع نشوند و بطور یکسان بتوانند غذا بخورند.

برای جلوگیری از کاهش کیفیت آب و جلوگیری بیماری ها، آبخوری ها را هر 4 ساعت یکبار تعویض شوند.

2- تهیه دانخوری برای مرغ های گوشتی

بگذارید ظرف دان خالی شود و بعد مجددا دانه ریزی کنید. چون جوجه ها علاقه ای زیادی به دانه های درشت دارند و اگر پی در پی غذا ریخته شود ته آرد شده غذا را نمی خورند و این امر باعث بروز مشکلات اسکلتی و غیره میشود. بهتر است قبل ریختن غذا حدود 15 دقیقه به جوجه ها گرسنگی داد.

روزی 4 بار به مرغ ها غذا داده شود. غذای مصرفی روزانه مرغ به حرارت محیط، میزان تولید، سن، وزن بدن، انرژی غذا و مواد مغذی آن بستگی دارد.

3- تغدیه مرغ های گوشتی

می توانید از سویا، تخم پنبه، پودر ماهی، ذرت، گندم، برنج، کنجاله کنجد، بادام زمینی و غیره…برای غذای جوجه مرغ ها استفاده کنید.

مدیریت مناسب و طرز تغذیه مناسب مرغ های گوشتی نقش بسیاری در وزن گیری و یکسان بودن گله دارد. که تعداد مرگ و میر به حداقل می رسد پس باید به تغذیه طیور گوشتی در هفته اول بسیار دقت داشته باشید .

استفاده از دان کامل به جای آرد ذرت

جوجه ها زمانی که از تخم خارج میشوند هیدارت کربن بسیار کمی دارند. تغذیه اولیه با اولین جیره مناسب که ذرت به عنوان یک ماده اصلی استفاده میشود به سرعت باعث افزایش میزان هیدارت کربن در بدن جوجه میشود.

مصرف آب حاوی شکر

همانطور که گفتیم غذا در روزهای اولیه برای رسیدن به رشد مطلوب مهم است. اگر آب حاوی مواد انرژی زایی مانند شکر باشد عملکرد بالایی دارد.

در یک آزمایشی بررسی شد که جوجه هایی در یک روزگی آب حاوی 5 درصد شکر مصرف کرده بودند در مقایسه با جوجه ای شاهد 50 گرم وزن بیشتر ، 5 درصد ضریب تبدیل غذایی بهتر و 25/0 درصد مرگ و میر کمتری داشتند.

این نتیجه نشان میدهد که آب محتوی یک ماده انرژی زا باعث بهبود عملکرد جوجه های گوشتی می شود.

4- سرمایش و گرمایش مکان پرورش مرغ گوشتی

حرارت محل باید بین 32 تا 33 باشد و در روز چهارم به 30 برسانید و در هفته دوم به 28 و پس از آن هفته ای 2 درجه از دما کم کنید تا درجه در سن 30 روزگی به 22 برسد. برای رسیدن به این دما میتوان از سیستم گرمایشی و سرمایشی استفاده کرد.

5- نوردهی مناسب مرغ گوشتی

– 2 شب اول نور را خاموش نکنید تا جوجه بیشتر به سالن و محل دانخوری و آبخوری آشنا شود.
– نور مناسب: تا 5 روزگی برای هر متر مربع 5 وات (معادل 60 لوکس) و بعد تا 20 روزگی 3 وات (معادل 36 لوکس) و بعد تا پایان دوره 1 وات (معادل 12 لوکس) باشد.
– میزان نور در محل مرغداری باید یکسان باشد.

6- تهویه سالن نگهداری مرغ گوشتی

به وجود آوردن هوای تمیز و خروج هوای آلوده در داخل سالن یکی از مهمترین عمل یک مرغداری می باشد. در سالن ها به علت تعداد بالا بودن طیور و سرعت رشد آن ها وجود اکسیژن مهم می ‌باشد و داشتن تهویه در سالن باعث:

– کاهش درجه حرارت
– به حداقل رساندن گرد و غبار و بوی گازها
– کاهش رطوبت
– کاهش گازهای مضر
– فراهم کردن اکسیژن برای تنفس می شود.
نداشتن تهویه مناسب باعث بروز برخی مشکلات مانند افزایش رطوبت بستر، افزایش درجه حرارت، تنفس بوی آمونیاک و آسیب به شش ها و دستگاه تنفس، کاهش رشد، کاهش راندمان تبدیل غذایی و ضررهای اقتصادی می شود.

پرورش مرغ گوشتی به صورت صنعتی

همواره که به جلو می رویم با افزایش جمعیت برخورداریم که تولیدات مناسب با نیازهای و احتیاجات مردم افزایش میابد، که در این راستا تولیدات گوشتی می باشد. مانند گوشت مرغ که مزیت های فراوانی دارد. در این راستا نیاز هست که پرورش مرغ به صورت صنعتی بیشتر انجام شود.

تامین مواد غذایی برای مردم یک روش روز افزون است که پی در پی بیشتر و بیشتر میشود. جمعیت جهان و نیز افزایش سطح بهداشت و کاهش مرگ و میر و نیاز روز افزون آدمی به پروتئین است و بشر به دنبال منابع غذایی دیگر و جدید است که یکی از آنها گوشت طیور می باشد .

با توجه به اینکه پرورش مرغ گوشتی نسبت به پرورش سایر حیوانات و طیور دارای امتیازات و خصوصیات منحصر به فرد می باشد، باید به این اشاره کرد که فعالیت در این رشته دارای مصرف اقتصادی بوده و در ادامه  فعالیت در این زمینه:

–    مقدار مواد ضایعات در گوشت مرغ با سایر دام ها کمتر است، مانند گوشت گوسفند ضایعات حدود 50 % و در مرغ حدود 25 % است .
–    گوشت مرغ از نظر رشد و هضم بعد از گوشت ماهی از دیگر پروتئین ها است.
–    پرورش مرغ گوشتی به راحتی قابل انجام است و در محیط کوچک میتوان تعداد زیادی را پرورش داد.
–    رشد کردن مرغ بسیار سریع است طوری که یک جوجه به وزن حدود 50 گرم بعد از 6 تا 8 هفته به حدود 40 برابر وزن خود می رسد .
–    جیره غذائی به گوشت در مرغ نسبت به سایر دام ها بالا بوده به طوری که در مرغ های اصلاح شده این ضریب 2 تا 2/2 و در گوساله و گاو بین 6 تا 9 % متغیر است

برآورد سرمایه اولیه برای راه اندازی مرغداری گوشتی

در زیر آورده ایم که برای راه اندازی پرورش مرغ گوشتی و شروع اولیه کار چقدر سرمایه و امکانات باید داشت؟

قبل از توضیح به این نکته توجه کنید که برای داشتن یک واحد مرغداری صنعتی باید حتما تعداد 12 تا 16 هزار مرغ  و یا بیشتر داشته باشید که هم بتوانید مجوز بگیرید و هم اینکه به سود دهی بالایی برسید.

سیستم گرمایشی و سرمایشی (ماشین آلات) همه این امکانات بسیار هزینه‌ بر هستند و تهیه نکردن هر کدام باعث متوقف شدن کار میشود.

– پروانه تاسیس مجوزی است که برای ساخت ساختمان ها و هر نوع واحد صنعتی دامداری و مرغداری انجام میشود.

– پروانه بهره برداری  :  مجوزی است که بعد از ساختمان ها و تاسیسات طرح، جهت بهره برداری از واحد برای متقاضیان صادر میشود.

اگر کسی بخواهد یک واحد مرغداری صنعتی بسازد، حتما باید در خارج از شهر زمین تهیه کند و به مراجعه ‌کنندگانی که کمتر از ۱ هکتار زمین داشته باشند، اصلا مجوز داده نمی شود.

هر واحد صنعتی به آب نیاز دارد که آب لوله کشی هزینه کمتری دارد.

برای وسایل مورد نیاز مرغ سالن باید تجهیزات مربوط به جوجه ‌کشی اجرا کند. بر اساس استانداردها باید به ازای هر ۱۰۰۰ جوجه در مادرهای مصنوعی ۱۰ ـ ۸ عدد آبخوری آویز ثابت و ۶ عدد آبخوری کمکی کوچک پلاستیکی، یعنی جمعا ۱۶ ـ ۱۴ عدد آبخوری در نظر گرفته شود.

این نوع آبخوری ها باید قبل از جوجه ریزی انجام شود و درجه حرارت آب آبخوری ها باید حدود ۱۵ ـ ۱۰ درجه سانتی ‌گراد باشد.

دستگاه آسیاب میکسر یکی از موارد مورد نیاز است که دانه ‌ها را ترکیب کرده که دان مرغ‌ ها تهیه میشود.

هواکش و سیستم تهویه هم نیاز اصلی مرغدارها است. برای یک فضای ۱۰ هزار متری سه هیتر مورد نیاز است.

هزینه بهداشت هر جوجه بسیار کم است، و هر مرغی حدودا 5 کیلو خوراک میخورد.

هزینه پرورش مرغ گوشتی

هزینه ساخت و ساز برای مرغداری 10 هزار قطعه ای حدود 270 میلیون تومان است .

میانگین هزینه لازم برای تهیه همه تجهیزات و وسایل مورد نیاز برای یک مرغداری 10 هزار قطعه ای در سال 95 حدود 75 میلیون تومان بود.

هزینه ساخت ساختمان و همراه با آب لوله کشی استفاده شده حدودا 85 میلیون بود.

هزینه تامین مواد اولیه چیزی حدود 240 میلیون تومان می شود.

حقوق و دستمزد کارگران حدود 150 میلیون تومان در یکسال می شود.

البته باید در هر منطقه بررسی های لازم انجام شود تا بتوان قیمت دقیق تری را برآورد کرد.

سود پرورش مرغ گوشتی

برای اینکه بتوانیم سود خالص مرغداری را بدست بیاوریم لازم است که همه هزینه ها را حساب و با توجه به میزان طرح تولید و با توجه به قیمت فروش و هزینه های تولید از فروش کل کم شود تا سود خالص را بدست آورد.

برای مثال واقعی از مرغداری گوشتی 10 هزار قطعه ای برای شما در زیر آورده می شود:

جمع هزینه های لازم برای ساخت مرغداری به گفته های بالا : 560 میلیون تومان

میزان فروش کل طرح بر اساس 10 هزار قطعه ای به عبارت دیگر 120 هزار تن گوشت + 30 تن کود مرغی : 662 میلیون تومان

سود نهایی مرغداری گوشتی با کسر هزینه های تولید می شود 102 میلیون تومان

میزان در آمد یک واحد مرغداری گوشتی 681 میلیون تومان است.

پرورش مرغ گوشتی به روش سنتی

برای پرورش جوجه گوشتی، ابتدا باید جایگاه مرغداری را برای ورود جوجه های یک روزه آماده کرد. جایگاه جوجه ها نیز به رشد آنها بستگی دارد.

این موارد باید با دقت انجام شود:

۱-جمع آوری وسیله های داخل جایگاه

۲- آماده سازی بستر مرغ گوشتی

۳- شستن مکان برای بهداشت مرغ ها

۴- استفاده از مواد ضدعفونی کننده

۵- شستن و ضد عفونی کردن تجهیزات جایگاه

۶ – پهن کردن بستر

7- تقسیم بندی جایگاه

وسایلی که باید از مکان خارج نمود :

آبخوری ها و دانخوری ها:  کل آبخوری ها و دانخوری ها را باید برای شست و شو و ضد عفونی، از مرغداری به بیرون برده شود.

بخاری :  در صورتی که در جایگاه از بخاری به عنوان وسیله گرمایش استفاده می کنید باید در پایان دوره، آن را از جایگاه بیرون برده و سرویس کنید.

هواکش ها :  هواکش ها را باید کنترل کنید، آنهایی را که نیاز به تعمیر دارند از جایگاه خارج کنید.

لامپ ها :  در صورتی که از جایگاه پنجره دار و روشن استفاده می کنید.

پرورش مرغ گوشتی در قفس

بیشتر از بیست سال است که پرورش مرغ در قفس در دنیا مورد استفاده قرار گرفته که بیشتر کشورها از این روش پرورش مرغ استفاده میکنند.

این روش مزیت های زیادی دارد که می توان به تولید محصول ارگانیک، پایین آمدن هزینه ها، بهبود ضریب تولید و کاهش هزینه های انرژی و افزایش راند اشاره کرد.

در سالهای قبل به خاطر مزیت های این روش از مرغداری های صنعتی کشور از جمله استان های خراسان جنوبی، تهران، قم، گلستان و کردستان استفاده می کردند.

ساخت مرغداری هنگام نگهداری مرغ گوشتی در قفس

این مرغداری ها باید در محلی قرار بگیرند که:

از نظر مقررات مشکلی نداشته باشند.

زمین ساخت این نوع پرورش باید فاقد جوندگان موش و…. باشد.

محل انتخابی نباید در مسیر شریان های آب باشد.

امکان دسترسی به آب سالم و بهداشتی را داشته باشد.

ظرفیت پرورش مرغداری گوشتی

-پرورش مرغ گوشتی در قفس

حدودا ظرفیت 24000 مرغ و حداکثر آن 250000 (در یک و یک فرم) میباشد.

حداکثر ظرفیت مرغ گوشتی در واحد(متر مربع)قفس 32 مرغ در 6 طبقه قفس قرار میگیرند.

2-پرورش مرغ گوشتی در سالنهای دو طبقه

حداقل ظرفیت 24000 مرغ و حداکثر 200000 (دریک فرم و یک سن) میباشد.

3-پرورش مرغ مادر گوشتی در دو طبقه

حداقل ظرفیت 20000 مرغ و حداکثر 30000  میباشد.

مزایای پرورش مرغ گوشتی در قفس

بررسی کارشناسان برای پرورش مرغ در سالن های کوچکی با تعدادی کمتر از 30 مرغ تقسیم شده نشان می دهد که در صورت هر گونه بیماری امکان حذف و جایگزینی وجود دارد.

همچنین پرورش در قفس کودها توسط نوار نقاله از سالن خارج می شود که این کار باعث به وجود آمدن هوای داخل شده و میزان تهویه و هواکش به ازای هر مرغ نسبت به حالت پرورش در جایگاه کاهش میابد که منجر به صرفه جویی در سوخت و بیماری ها به حداقل میرسد.

در این روش پخش دان به صورت اتوماتیک انجام میشود که مشکلات کمتری نسبت به سیستم زنجیره ای دارد. برای آب مورد نیاز مرغ از آبخوری های نیپل استفاده شده که باعث حفظ بهداشت و مانع از آبریزی در مکان میشود. در این نوع پرورش تردد بسیار کم است و بیشتر از طریق دوربین کنترل میشود.

–   افزایش ظرفیت سالن برای جلوگیری از هزینه مثل کاهش مصرف سوخت

–   برق و هزینه کارگران

–  رسیدن به وزن مطلوب در زمان کوتاه

–  یکسان بودن وزن مرغ به علت دسترسی بهتر به آبخوری و دانخوری

پرورش مرغ گوشتی بومی

آماده کردن مکان پرورش مرغ بومی

قبل از وارد کردن جوجه ها کل مکان مرغداری را باید ضد عفونی کرد.

بهتر است در صورت امکان کف و دیوارهای سالن با شعله افکن سوزانده شود.

باید جایگاه را با روزنامه تمیز پوشاند و جوجه ها را به علت کوچکی تا دو هفتگی در گوشه ای از سالن که محصور شده نگهداری کنیم.

در روزهای اول دمای سالن باید ۳۴ درجه سانتی گراد باشد و سپس این مقدار با افزایش سن هفته ای دو درجه کاهش یابد تا به ۱۷ تا ۱۸ درجه سانتیگراد برسد.

در اول ساعت ورود جوجه ها به جایگاه آب ولرم حاوی ۵٪ شکر در اختیار آنها بگذارید.

غذا در ۳ روز اول باید ذرت یا گندم و یا برنج بسیار ریز و آردی باشد.

به مدت یک هفته ویتامین A+D3+E با ویتامین های دیگر همراه با آب به جوجه ها داده شود.

تا سن ۵ هفتگی می توان جوجه مرغ ها و خروس ها را با هم نگهداری و سپس جدا نموده و بعد از جدا نمودن خروس از گله که 2 برابر مرغ هستند را به فروش رسانند.

رطوبت سالن پرورش مرغ گوشتی بومی

رطوبت سالن در دامنه ۶۰ الی ۷۰ % متعادل است.
هوای سالن باید خشک باشد و ایجاد گرد و غبار نکند و اگر خیلی مرطوب باشد با خمیر شدن مدفوع باعث ایجاد گاز میشود و مرغها دچار بیماری می شوند.