روش های کاربردی تشخیص جنسیت فنچ

در خصوص روش های تعیین جنسیت فنچ ها و تشخیص پرنده های نر و ماده ، گونه های مختلف فنچ به سه گروه مختلف تقسیم بندی می شوند :

1 . گونه های دارای دو شکل جنسی متمایز : در این گونه ها امکان تشخیص جنس نر و ماده با مشاهده چشمی آن ها وجود دارد . جنس نر  این گونه ها به طور معمول از جنس ماده پر جنب و جوش تر و خوش آب و رنگ تر است .

2 . گونه های دارای دو شکل جنسی متمایز در فصل تولید مثل : در این گونه ها فقط در فصل تولید مثل و هنگام پرورش فنچ امکان شناخت دو شکل جنسیتی متمایز وجود دارد . مثلا در سهره توت فرنگی ( Red Avadavat ) و بافنده نارنجی ( Orang Weaverr ) فقط در فصل تولید مثل ، شکل ظاهری پرنده نر و ماده تفاوت می کند و از این رو تشخیص جنسیت در پرنده های غیر مولد که هنوز تولید مثل را شروع نکرده اند ، غیر ممکن است .

3 . گونه های فاقد دو شکل جنسیتی متمایز : در بسیاری از گونه های فنچ از جمله فنچ اجتماعی ، فنچ جغدی و فنچ ادویه ، شکل ظاهری پرنده  نر و ماده حتی در طول فصل تولید مثل نیز مشابه بوده و فاقد هر گونه تفاوت مورفولوژیکی است . در این فنچ ها امکان تشخیص پرنده های نر و ماده با مشاهده چشمی آن ها وجود ندارد .

روش های تشخیص جنسیت فنچ های فاقد دو شکل جنسی متمایز

برای تشخیص جنسیت فنچ های فاقد دو شکل جنسی متمایز از جمله فنچ جامعه و فنچ جغدی ، نکاتی مانند تفاوت در آواز خواندن ، معاشقه و رفتار آشیانه سازی ممکن است به عنوان سرنخی برای تعیین جنسیت فنچ ها مورد استفاده قرار گیرد . پرنده های نر معمولا سر و گردن خود را به تناوب و به شکلی خاص که رفتار جسورانه و حالت تهاجمی آن ها را نشان می دهد ، بالا می گیرند در حالی که این رفتار در پرنده های ماده مشاهده نمی شود .

در اغلب گونه های فنچ ، هر دو پرنده نر و ماده جیر جیرهای ساده دارند اما فقط پرنده نر آواز طولانی و ماهرانه می خواند . آواز خواندن ماده ها کوتاه تر بوده و اغلب صدایی نرم تر از پرنده نر دارد . ولی آواز پرنده نر طولانی تر ، استادانه تر و اغلب همراه رقص است . پرنده های ماده در گونه های منقار مومی گوش بنفش ( violet – eared waxbill ) ، گرنادیر ارغوانی ( purple grenadier ) و فنچ ملبا ( melba finch ) نیز مانند پرنده نر آواز می خوانند و از این رو در این سه گونه فنچ ، از آواز پرنده نمی توان به جنسیت آن پی برد . اما در سایر گونه های فنچ از این شیوه می توان برای تعیین جنسیت فنچ ها بهره برد . آواز فنچ های گورخری از تکرار و ترکیب صداهایی شبیه بییپ یا مییپ تشکیل شده است . صدای پرنده های ماده از تعداد کمی آواهای در هم تشکیل می شود . پرنده های نر معمولا زودتر از ماده ها توان آواز خواندن را کسب می کنند ، از یک صدای منظم بلند استفاده می کنند و ریتم آواز خوانی آن ها نیز پیچیده تر است .

برای تشخیص جنسیت فنچ های فاقد تفاوت ظاهری ، پیشنهاد  می شود که گروهی از این فنچ ها در یک قفس مناسب رها سازی شده و به طور دقیق و با صبر و حوصله ، مورد مشاهده قرار گیرند و هر پرنده ای که رفتارهای نرینه مانند آواز طولانی همراه رقص ، معاشقه و … را بروز داد ، گرفته شده و حلقه پا برایش نصب شود تا شناسایی آن برای همیشه و به آسانی امکان پذیر گردد . متذکر می گردد که گاها بعضی از نرها به نرهای دیگر ابراز عشق کرده و آن را دنبال می کنند . از این رو پرنده ای که توسط پرنده نر دنبال می شود ممکن است الزاما یک پرنده ماده نباشد و نباید با تشخیص آن به عنوان پرنده ماده دچار اشتباه شد . نکته قطعی دیگر این است که پرنده ای که تخم بگذارد حتما ماده است . توجه شود که به طور معمول پرنده ماده بدون وجود پرنده نر تخم گذاری نمی کند . اما در صورت نگه داری یک عدد فنچ ماده یا یک جفت فنچ ماده به ندرت ممکن است بدون حضور و تحریک پرنده نر تخم گذاری صورت پذیرد که چنین تخمی قطعا نابارور است .