عوامل موثر در کاهش جوجه درآوری

آزمایش نوری و شکستن تخم مرغ های باقیمانده

منظور از تخم مرغ های باقیمانده تخم مرغ هایی هستند که دوره جوجه کشی آنها کامل شده است (معمولاً حدود دور روز 5/21) اما به جوجه تبدیل نشده اند. همچنین تخم مرغ های باقیمانده ممکن است شامل جوجه هایی باشند که از تخم مرغ خارج شده اند، اما بسیار ضعیف یا غیر طبیعی هستندکه مانع از رشد و نمو طبیعی جوجه در مزرعه جوجه گوشتی می شود.

در جوجه کشی های تجاری، که تعداد زیادی تخم مرغ وجود دارد شکستن و بررسی همه تخم مرغ هایی که تبدیل به جوجه نشده اند غیر ممکن است. اما بررسی تعدادی از تخم مرغ ها از هر گله که به جوجه تبدیل نشده اند می تواند ابزار با ارزشی در عیب یابی و رفع مشکلات ناشی از مدیریت گله مادر یا جوجه کشی باشد. شکستن تخم مرغ هایی که تبدیل به جوجه نشده اند به صورت یک برنامه مشخص، حتی اگر باروری و جوجه در آوری خوب باشد، بسیار با ارزش است. داشتن اطلاعات پایه از هر گله زمانی به عملکرد مناسبی دارد به تشخیص مشکلاتی که ممکن است در آینده به وجود آیند کمک خواهد کرد.

معمولاً شکستن تخم مرغ ها در سه مرحله مختلف انجام می شود: تخم مرغ های تازه ، تخم مرغ هایی که برای مدت مشخصی خوابانده (معمولاً روز 7 تا 14) و آزمایش نوری شده اند، و تخم مرغ های باقی مانده در زمانی که جوجه از تخم مرغ خارج می شود.

نتیجه بدست آمده از شکستن تخم مرغ ها در این مراحل می تواند برآورد دقیقتری را به دست دهد. حداقل 6 سینی (سینی ای 42 تایی) باید بررسی شوند و کوشش گردد تا تخم مرغ های مورد بررسی، نمونه هایی از همه سالن ها و مناطق مختلف قفسه دستگاه جوجه کشی (بالا تا پایین و از گوشه به گوشه دیگر) باشند. بهترین وضعیت قرار گرفتن تخم مرغ در سینی ها طوری است که  انتهای باریک آنها به سمت پایین باشد و سپس قسمت بالایی آن که انتهای پهن تخم مرغ است، به آهستگی شکسته و برداشته شود. به منظور بررسی تخم مرغ، همیشه باید محتویات خونی یا جنین آن خارج شوند.

شکستن تخم مرغ تازه

شکستن تخم مرغ های تازه به منظور تعیین باروری گله انجام می شود. اگر چه در این بررسی به دلایل اقتصادی تخم مرغ هایی با کیفیت پایین مورد استفاده قرار می گیرند، اما استفاده از تخم مرغ های با کیفیت بالا، هر چند به این معنی است که تخم مرغ های شکسته شده می توانند تبدیل به جوجه شوند، مفید تر خواهد بود.

شکستن تخم مرغ های آزمایش نوری

شکستن تخمم مرغ های آزمایش نوری کمتر متداول است، زیرا خارج کردن تخم مرغ ها از قفسه های میانی دستگاه های جوجه کشی چند سنی مشکل است. بر  پایه آزمایش نوری تخم مرغ، همه تخم مرغ هایی که ظاهر غیر بارور یا روشن دارند، برای اطمینان از اینکه واقعاً غیر بارور هستند و دارای جنینی که در مراحل بسیار اولیه جوجه کشی مرده است، نیستند، باید شکسته شوند. این روش می تواند برای بررسی نطفه داری مورد استفاده قرار گیرد، اما دقت آن به اندازه تعین باروری در تخم مرغ تازه داشته شده ( خوابانده نشده) نیست.

ارزش این روش وقتی است که به وجود تعداد زیادتری جنین مرده در مراحل اولیه جوجه کشی نسبت به تعداد معمول، مشکوک باشیم. جنین های مرده در مراحل اولیه یا دارای غشا رشد کرده هستند (حدود 2 روز مرده است) و یا دارای حلقه خونی اطراف سطح داخلی پوسته خواهند بود (بعد از 3 روز مرده است). اگر جنین در مراحل آخر جوجه کشی مرده باشد، ممکن است بدن آن در اندازه های مختلف، بسته به روزی که مرده است، در تخم مرغ وجود داشته باشد. حدود روز مرگ را می توان با آشنایی از اینکه یک جنین طبیعی در روزهای مختلف جوجه کشی چه ظاهری دارد، حدس زد. همچنین می توان از شکستن تخم مرغ های آزمایش نوری به منظور بررسی جنین هایی که به سبب فساد تخم مرغ ها، ترک ها و وارونه قرار گرفتن تخم مرغ ها مرده اند استفاده کرد.

شکستن تخم مرغ هایی که به جوجه تبدیل نشده اند

شکستن تخم مرغ هایی که به جوجه  تبدیل نشده اند، یک ابزار تشخیصی است که می تواند برای ارزیابی کلی دوره جوجه کشی مانند میزان باروری، تلفات اولیه تلفات میانی، تلفات انتهایی، جوجه در آوری، به علاوه تخم مرغ های فاسد شکسته و وارونه، مورد استفاده قرار گیرد. اگر میزان باروری یا مرگ جنین در مراحل اولیه (پایین تر از 4 روز جوجه کشی) مورد تردید باشد، این روش بهترین ابزار تشخیص نیست، زیرا ارزیابی دقیق بعد از 21 روز جوجه کشی به منظور تشخیص اینکه تخم مرغ غیر بارور بوده و یا در مراحل اولیه مرده است، بسیار مشکل خواهد بود. لذا می بایست دوباره حداقل 6 سبد از دستگاه هچر، از قسمت های مختلف آن برای ارزیابی تعداد جوجه های سالمی که از تخم مرغ در آمده اند(قابل فروش) به علاوه تعدادی که حذف می شوند (جوجه هایی که قابل  فروش به پرورش دهندگان جوجه گوشتی نیستند) مورد بررسی قرار گیرند. تخم مرغ هایی که به جوجه تبدیل نشده اند باید برداشته شوند و اولین بررسی آنها، دیدن این نکته است که آیا سوراخ کردن پوسته خارجی اتفاق افتاده یا خیر و اگر اتفاق افتاده، آیا جنین زنده است یا مرده. اگر تخم مرغ سالم است، باید انتهای پهن آن آهسته شکسته و جدا گردد و اتاقک هوایی به منظور مشخص کردن اینکه نوک زدن داخلی اتفاق افتاده یا خیر، بررسی شود. بهترین روش ارائه اطلاعات به صورت درصدی از کل تخم مرغ های قرار گرفته داخل آن سینی، سبد هچر یا غیره است. بسته به سن گله معمولاً تلفات اولیه بین 2 و 3% تلفات میانی حدود 0.5 % و تلفات انتهایی (شامل تلفات نوک زده) بین 3-55% است.

بررسی و رفع مشکل

بررسی و رفع مشکل در باروری و مخصوصاً جوجه در آوری بسیار مهم است. زیرا احتمالاً کاهش در تولید فقط به یک دلیل نیست و لذا ارائه راه حلی روشن برای مشکلات متفاوت بسیار دشوار به نظر می رسد.

شرح زیر فهرست کلی از عوامل موثر در کاهش تولید است.

بی نطفگی:

–         تعداد خروسهای

–         وضعیت جسمی خروس (پاهای ضعیف یا اضافه وزن)

–         مرغ های سنگین

–         بیماری

تلفات اولیه جنین

–         کیفیت پایین پوسته

–         طولانی شدن زمان نگهداری تخم مرغ قبل از جوجه کشی

–         کمبود ویتامین (مخصوصاً A و E یا بیوتین)

–         سن گله (گله ای جوان)

–         نگهداری و حمل و نقل بد تخم مرغ

–         تخم مرغ های فاسد

–         مشکل گردش تخم مرغ

–         سویه گله مادر

تلفات میانی جنین

–         اصلی ترین دلیل آن تغذیه ضعیف مرغ های مادر

–         تخم مرغ فاسد

تلفات انتهایی جنین

–         طولانی شدن زمان نگهداری تخم مرغ قبل از جوجه کشی

–         دمای پایین دستگاه جوجه کشی

–         رطوبت بالا (کاهش رطوبت از دست رفته)

–         انتقال ضعیف اکسیژن از طریق پوسته

–         سویه گله مادر

–         کمبود ویتامین و مواد معدنی (مخصوصاً بیوتین، فولاسین، فسفر و منگنز)

–         تخم مرغ های وارونه

جوجه های ضعیف یا غیر طبیعی

–         دمای بالا یا پایین دستگاه جوجه کشی یا هچر

–         رطوبت بالا یا پایین دستگاه جوجه کشی یا هچر

–         طولانی شدن زمان نگهداری تخم مرغ قبل از جوجه کشی

–         آلودگی تخم مرغ

–         کمبود ویتامین ها و موادمعدنی

–         تخم مرغ های وارونه

در خاتمه باید در استفاده عاقلانه از اطلاعات بدست آمده دقت شود. بررسی و رفع علل مشکلات و اطلاعات منفرد و جدا از هم نگهداری شود. اگر فقط به جوجه در آوری کل تخم مرغ های خوابانده شده توجه شود، زمانی که جوجه در آوری پایین باشد، شما قادر نخواهید بود بگوئید این مشکل از گله مادر است یا تخم مرغ ها قادر نیستند به جوجه تبدیل شوند. وقتی که به باروری و جوجه در آوری تخم مرغ های بارور توجه شود، بیشتر مشخص می گردد که دلیل اصلی کاهش جوجه در آوری کل تخم مرغ های خوابانده شده، احتمالاً به سبب کاهش باروری گله است تا مشکل در جوجه در آوری.