مکانیزم و اصول کار دستگاه جوجه کشی

دستگاه جوجه کشی قادر است شرایطی دقیقاَ مطابق با شرایط پرنده مادر را ایجاد کرده تا بتواند تخم بارور را در زمان معینی تبدیل به جوجه  نماید.

شرایط :

دما

رطوبت

چرخاندن تخم ها

تهویه / اکسیژن رسانی

 تامین و تنظیم دما در ماشین جوجه کشی

 حرارت مورد نیاز در انکوباسیون از قدیم به روش های مختلف تامین شده است ، از سوزاندن فضولات حیوانات در انکوباتورهای مصریان باستان و مردم چین باستان گرفته تا پارافین و نفت و الکل و آب گرم و نیروی الکتریسیته که امروزه  نیروی الکتریسیته تقریبا در اکثر دستگاه های جوجه کشی بعنوان منبع تامین حرارت مورد استفاده قرار می گیرد

 تنظیم دما نیز با ابزار و روش های مختلفی انجام می شده است , دریچه های تعبیه شده در بدنه ماشین های جوجه کشی قدیمی ابتدایی ترین روش تنظیم دما بوده هر چند روش های متداولی بسته به نوع دستگاه مرسوم بوده و هست مثل ترموستات الکتریکی ، کپسول اتری ،کلید جیوه ای ، دماسنج جیوه ای تماسی ،  کلیدهای حرارتی الکتریک ( ترموستات های مکانیکی) و غیره

 اما امروزه با پیشرفت روز افزون علم و تکنولوژی ترموستات های الکترونیکی با مدارهای ییچیده و سنسورهای فوق حساس با کنترل دقیق دما تا ۲ دهم درجه ، کنترل دما در ماشینها ی جوجه کشی را بسیار قابل اطمینان کرده هر چند بکار بردن این ترموستاتها  تا حدی هزینه های ساخت دستگاه های جوجه کشی را بالا برده اما تا حد قابل  توجهی میزان ریسک را کاهش داده و به نوعی کاربا دستگاه های مجهز به این ترموستات ها برای  کاربران ساده تر شده است.

بحث کنترل نوساناتات دما و جلوگیری از شک های برودتی و حرارتی امر مهمی است که هر سیستم کنترل ساده و ابتدایی از پس آن بر نمی آید. البته نحوه چینش اجزای تولید دما و فن های سیرکوله هوا نقش اساسی در این امر دارند.

با نحوه تولید گرما در دستگاه های جوجه کشی بلدرچین دماوند بیشتر آشنا شوید!

تامین و تنظیم رطوبت در ماشین جوجه کشی

 رطوبت یکی از عوامل تعیین کننده ی درصد موفقیت در جوجه کشی می باشد ، تنها منبع تامین رطوبت آب است و تولید رطوبت از آب به روشهای مختلفی امکانپذیر است ، در ساده ترین  نوع، قرار دادن یک ظرف آب در ماشین جوجه کشی باعث ایجاد رطوبت می شود حال اگر  بتوان سطح آب را بصورت معینی تنظیم کرد و میزان آن را با یک رطوبت سنج ساده اندازه گیری کرد به نحو مطلوب تری میتوان بر رطوبت مورد نیاز فرآیند جوجه کشی نظارت داشت

 پاشش آب در محیط بوسیله ی پمپ مخصوص و یا به کارگیری از مدارات الکترونیکی جهت تولید بخار سرد یا همان مه سازها یا رطوبت سازهای آلتراسونیک می تواند روش موثری در تامین رطوبت مورد نیاز باشد. اما این روش فقط در دستگاه هایی به خوبی عمل می کند که عمل جابجایی هوا به طور ویژه برای بخار سرد طراحی شده باشد و اول بخار سرد را به داخل هیتر هدایت کند و سپس به سطح تخم ها منتقل کند تا شک دمایی به حداقل برسد. همچنین در استفاده از بخار ساز های التراسونیک محدودیت هایی جهت استفاده از آب وجود دارد به نحویی که آب های با املاح بالا در این دستگاه باعث انتقال رسوبات به سطح تخم می شوند و با بستن منافذ پوسته مانع رسیدن هوا به جنین می شوند.

بهترین روش در تولید رطوبت را کارخانه سازنده دستگاه بنا بر طراحی دستگاه به شما پیشنهاد می کند اما در نظر داشته باشید استفاده از رطوبت ساز های تبخیری دیسکی عواید فراوانی دارد از جمله آنها تولید رطوبت هم دما با محیط ، استفاده از هر نوع آب بدون نگرانی از انتقال رسوب به دستگاه و پوسته تخم ها، سرویس و نگهداری آسان و هزینه اولیه پایین تر از سایر رطوبت سازها.

با نحوه تولید رطوبت در دستگاه های جوجه کشی بلدرچین دماوند بیشتر آشنا شوید!

چرخش

 یکی دیگر از لازمه های جوجه کشی موفق چرخاندن تخمها در زمانهای مشخص می باشد ، بصورت طبیعی مشاهده شده است مرغ مادر به جهت جلوگیری از چسبیدن زرده به پوسته و کیسه هوای درون تخم  بطور متوسط هر ۳۵ دقیقه اقدام به چرخش تخمها می کند ، در مقیاس صنعتی اینکار را هر ۱ ساعت یکبار برای تخم مرغ و هر ۲ تا ۴ ساعت یکبار برای تخم بلدرچین بوسیله ی موتورهای الکتریکی یا فشار جکهای بادی انجام می دهند و نحوه مرسوم چرخش تخمها بدین ترتیب است که با توجه به قرار گرفتن سر کوچک تخمها بسمت پایین در شانه ی مخصوص دستگاه جوجه کشی این شانه را 35 تا۴۵ درجه نسبت به افق تغییر زاویه داده و پس از گذشت مدت زمان مشخص این تغییر زاویه 35 تا 45  درجه ای نسبت به افق را از طرف مقابل اعمال می کنند  باید توجه داشت هر گونه چرخش باید به آرامی و بدون تکانهای شدید انجام پذیرد زیرا تکان شدید باعث صدمه به جنین شده و از میزان موفقیت در جوجه کشی میکاهد . هر چند چرخش بصورت دستی هم نیز انجام می گیرد اما به دلایل مختلف از جمله مسائل بهداشتی و نوسانات دما و رطوبت به علت باز شدن درب دستگاه توصیه نمی شود.

امروزه تکنولوژی چرخش آهسته و نا محسوس بسیار مرسوم می باشد که در این روش معمولا یا از موتورهای دائم گردش با دور پایین استفاده می شود و یا هر چند دقیقه چند ثانیه برق به موتور داده می شود تا چرخش به آهستگی صورت گیرد.

با نحوه چرخش در دستگاه های جوجه کشی بلدرچین دماوند بیشتر آشنا شوید!

گردش راک در تمام دستگاه های بلدرچین دماوند به صورت موتور گیربکس آرام  و تمام اتوماتیک است که با استانداردهای جوجه کشی برای حرکت راک دستگاههای جوجه کشی برابری میکند در این روش حرکت راک قابل دید با چشم نیست که باعث بالا رفتن راندمان جوجه کشی می گردد. همچنین امکان گردش یکباره و با سرعت آرام به طوری که با چشم بتوان حرکت راک را ملاحظه کرد در دستگاه های دماوند وجود دارد. 

تهویه

در یک جوجه کشی موفق و درکنار دما، رطوبت، چرخش و صد البته  رعایت مسائل بهداشتی، تهویه نقش مهمی را ایفا می کند و مدیریت صحیح آن در طول دوره بطور قطع یکی از رموز بدست آوردن راندمان بالا در پایان دوره می باشد ، در ادامه با ذکر نمونه به بررسی این موضوع خواهیم پرداخت . یک تخم مرغ در خلال ۲۱ روز در داخل دستگاه جوجه کشی بطور متوسط حدود ۴۴ لیتر اکسیژن استفاده و حدود ۳۳ لیتردی اکسید کربن تولید می کند وقتی که تخم مرغ یک نطفه ی زنده ی خیلی کوچک می باشد، تبادلات  گازی خیلی اندک است ولی همچنان که جوجه رشد می کند مقدار این تبادلات به صورت تساعدی افزایش می یابد از این رو در هنگام تفریخ خروج جوجه از تخم یکصد عدد تخم ، به حدود ۱٫۳یک و سه دهم متر مکعب اکسیزن نیاز داردو ۰٫۷هفت دهم متر مکعب دی اکسید کربن تولید می کند

هوای تازه تقریبا شامل 78% نیتروژن خنثی و 21% درصد اکسیژن است

در ارتفاع خیلی بالا اکسیژن کافی در هوا جهت جوجه درآوری مطلوب وجود ندارد و ضروری است که اکسیژن به دستگاه های جوجه کشی اضافه شود. در یک ماشین جوجه کشی با افزایش تعداد تخمها نیاز به اکسیژن افزایش می یابد و به همین نسبت میزان بیشتری دی اکسید کربن تولید می شود، تولید نهایی دی اکسید کربن بازتابی از تولید حرارت بدن حیوان می باشد، بنابراین باز کردن هوا کش ها برای خارج کردن گرمای اضافی دستگاه باعث بیرون راندن دی اکسید کربن و تامین اکسیژن تازه نیز می شود، لذا بیشتر ماشین های جوجه کشی بزرگ وقتی با ظرفیت کامل کار میکنند قابلیت جوجه درآوری بیشتری دارند، غالبا” توصیه می شود که اگر در دستگاهی کمتر از دو سوم ظرفیت تخم خوابانده شود به همان میزان نیز باید دریچه های تهویه بسته شوند که امروزه با پیشرفت تکنولوژی،  میزان اکسیژن مورد نیاز با سنسورهای فوق پیشرفته بطور مداوم اندازه گیری شده و تهویه نیز بطور خودکار و دقیق انجام می گیرد. (فقط در دستگاه های بزرگ و صنعتی)

لازم به ذکر است که تبخیر آب از تخم ها نسبت مستقیم با جریان هوای موجود در دستگاه جوجه کشی دارد بدین صورت که هرچه سرعت جریان هوا بیشتر باشد تبخیر نیز زیادتر بوده و برعکس، در نتیجه جریان هوا و میزان تبخیر باید درست و متناسب باشد به عبارتی در دستگاه های جوجه کشی با جریان هوای زیادتر، باید رطوبت بیشتری برای رسیدن به حد نرمال به دستگاه تزریق شود و آن دسته از دستگاه هایی که ازجریان هوای پایین تری برخوردار می باشند باید خشک تر باشند

جریان هوای تند، تبخیر را افزایش داده و گرما را از تخم خارج می کند بنابراین هوایی با سرعت جابجایی بیشتر نسبت به هوایی با جریان کند تر به افزایش متناسب گرما و رطوبت نیاز دارد

میزان دی اکسید کربن در داخل تخم اسیدیته ی آلبومین را تعیین می کند، مقادیر بسیار زیاد و یا بسیار کم آن ساختمان پروتئین را تغییر می دهد، اگر جریان هوا خیلی زیاد باشد تمام گاز co2 تخم خارج می شود و اگر جریان ناکافی باشد بالا رفتن گاز co2  در داخل تخم در حد خطرناکی جنین را تضعیف خواهد نمود.