شترمرغ گردن آبی آفریقایی بهترین نژاد شترمرغ پرواری در دنیا

در میان انواع نژادهای شترمرغ رایج در دنیا مثل شترمرغ استرالیایی (امو) ، شترمرغ گردن سیاه ، شترمرغ بومی نیوزلند (کیوی)، شترمرغ آمریکایی (ریه)، شترمرغ بومی آفریقا بزرگترین گونه شترمرغ می باشد.

نژادهای شترمرغ

 شترمرغ گونه های مختلفی دارد که انواع آن عبارتند از:

• شتر مرغ بومی آفریقا
• شتر مرغ بومی استرالیا (امو و کیساوری)
• شتر مرغ بومی نیوزلند (کیوی)
• شتر مرغ بومی آمریکای جنوبی (ریه)

 شتر مرغ بومی آفریقا

 بزرگترین گونه شتر مرغ، شتر مرغ آفریقایی است که انواع گونه های آن به گردن آبی، گردن قرمز و گردن سیاه معروف هستند. از این گونه ها عمدتاً به منظور تولید پر، پوست و گوشت استفاده می شود. گونه کوچک تر این پرنده که به امو معروف است، مخصوص مناطق استرالیا بوده و چربی زیر پوست آن دارای ارزش اقتصادی می باشد. گونه های بومی و یا شتر مرغ مناطق آمریکای جنوبی کوچک تر از سایر گونه ها است و دارای انگشت می باشند. زیستگاه این پرندگان در آمریکای لاتین بوده و تولید آن به صورت صنعتی هنوز توسعه قابل ملاحظه نیافته است. پرورش شترمرغ گونه آفریقایی به دلیل وزن زیاد، کیفیت مناسب پوست و توان بالای مقاومت در برابر خشکسالی و شرایط سخت و سازگاری با شرایط محیطی مورد توجه قرار گرفته است. میانگین سن شترمرغ ۵۰ سال بوده و می تواند تا سن ۷۵ سال عمر نماید. وزن شترمرغ نر ۱۳۰ تا ۱۵۰ کیلوگرم و وزن ماده آن ۱۰۰ تا ۱۲۰ کیلوگرم می باشد. باید توجه داشت که نوع نژاد در وزن شترمرغ اثر قابل ملاحظه‌ای دارد. قد پرنده از سطح زمین تا تاج آن دو تا دو و نیم متر است.

 رنگ پر پرنده های نر، سیاه با بال های خارجی سفید بوده و دم آن آراسته می باشد. پرنده ماده معمولاً کوچک تر و دارای پرهای قهوه ای روشن است و قبل از رسیدن به سن بلوغ چندین بار پر ریزی دارد. تولید مثل در شتر مرغ از ۳۰ ماهگی آغاز و بیست سال ادامه می یابد. معمولاً خانواده این پرنده از یک ماده و نر تشکیل می شود. متوسط تعداد تخم گذاری در هر دوره ۴۰ عدد است و دوره خواب روی تخم ۴۲ روز به طول می انجامد. شترمرغ ماده ممکن است خوابیدن روی تخم را از دو سالگی شروع کند اما این حالت طبیعی نیست و سن مناسب برای آن ۴ تا ۵ سالگی است. توانایی تولید در شترمرغ بسیار متغیر است و این امر بستگی به مدیریت مزرعه و تغذیه دارد.

 زندگی و توان مقاومت جوجه تا حدود زیادی بستگی به شیوه های مدیریت دارد و تلفات جوجه ها حدود ۴۰ درصد است. بر اساس آمارهای موجود به طور متوسط از هر شترمرغ ماده در سال ۲0 جوجه تولید می شود. از نقطه نظر کیفیت پوست، شترمرغ سیاه آفریقایی بالاترین کیفیت پوست را داراست. هم چنین بیشترین مقدار روغن برای تولید محلول ها و پمادهای پوستی را همین نوع شترمرغ از آن خود کرده است. از پوست یک شتر مرغ سیاه آفریقایی ۱۴ فوت مربع چرم به دست می آید که از آن می توان سه جفت چکمه با قیمت تقریبی ۸۰۰ دلار برای هر جفت تهیه نمود. از یک شترمرغ گردن سیاه آفریقایی ۲۵۰ پوندی (حدود ۱۱۲ کیلوگرم) می توان ۵۸ کیلوگرم گوشت قرمز به دست آورد.

گونه های مختلف شتر مرغ آفریقایی

 آفریقای شمالی (گردن قرمز)

 این گونه دارای گردن قرمز و تکه های شاخی بدون مو روی سر و پرهای مجعد و باقوام می باشند. تخم آن ها بزرگتر و صاف تر از گونه های آفریقای جنوبی است. این نژاد دارای تولید گوشت بیشتر، بلوغ دیرتر و تخم گذاری کمتر می باشد.

 آفریقای شرقی (گردن آبی)

 اندکی بزرگتر از انواع آفریقای جنوبی هستند و دارای گردن متمایل به آبی می باشند. محل زندگی آن ها به طور عمده کشور تانزانیا است، اما امروزه سایر کشورها نیز به پرورش این گونه شترمرغ می‌پردازند.

سومالیایی (گردن سیاه)

 این گونه کوچکتر از انواع آفریقای جنوبی هستند و دارای یک تکه مشخص شاخی بر روی پوست بوده و رنگ بدن آن خاکستری می باشد. حیوانی ساکت و آرام است اما در تولید جوجه ضعیف و دارای جثه کوچک می‌باشد.

 سایر گونه های شتر مرغ

امو (شترمرغ استرالیایی)

امو بومی مناطق استرالیا است و از جمله پرندگان سینه پهن است. محصولات استحصال شده از آن دارای کیفیت متفاوت می باشد که در نتیجه به کارگیری محصولات تولید شده نیز متفاوت می باشد. تولید و پرورش اما با حدود یک قرن تاخیر بعد از دیگر انواع شترمرغ و از سال ۱۹۸0 میلادی آغاز و پرورش آن در سراسر جهان مورد توجه قرار گرفت.

محصولات به دست آمده از امو شامل روغن، تخم و چرم می باشد. روغن استحصال شده از این پرنده حاوی اسیدهای چرب امگا ۳ و امگا ۶ است. در سال های آغازین پرورش این پرنده، روغن امو به عنوان محصول اصلی در بازار مورد توجه قرار گرفت. گوشت امو سرشار از پروتئین، آهن و دارای میزان بسیار کمی کلسترول است. استفاده از روغن امو در صنعت دارویی به ویژه درمان بیماری های پوستی، تنظیم کلسترول، در تولید کپسول برای بیماران مبتلا به آماس، ورم مفصل و کاهش درد، جلوگیری از سوختگی ها و تهیه مواد آرایشی مورد استفاده قرار می گیرد، اما تقاضا برای روغن این پرنده در سال‌های اخیر کاهش یافته است.

 اگرچه هنوز آمار دقیقی از جمعیت امو در جهان وجود ندارد اما مناطق مختلفی از جهان مانند استرالیا، آمریکا، چین، نیوزلند، کانادا و چند کشور اروپایی مانند هلند و بلغارستان به پرورش امو اشتغال دارند. پرورش امو عمدتاً به منظور تجارت روغن و پوست صورت می گیرد و کشورهای آمریکا و استرالیا به عنوان مهم ترین بازار گوشت و روغن و کانادا به عنوان بازار عمده چرم و پر این پرنده است. در سال‌های اخیر به جهت کاهش تقاضا برای روغن و چرم این پرنده، روند توسعه مزارع آن رو به کاهش نهاده و باعث عدم رونق این صنعت در دهه اخیر شده است.

کیوی، کیساوری و ریه

کیوی و کیساوری

شتر مرغ کیوی، بومی کشور نیوزلند است و شتر مرغ کیساوری بومی استرالیا بوده و بیشتر شبیه امو می باشد و محصولات آن نیز در ردیف محصولات امو طبقه بندی می شود اما وزن بدن و لاشه این پرنده نسبت به امو پایین تر است. به همین جهت کمتر مورد توجه قرار گرفته اند.

 

شترمرغ ریه

شترمرغ ریه، بومی مناطق آمریکای جنوبی بوده و وزن بدن و لاشه آن نیز از امو پایین تر است. ریه بر خلاف امو دارای پنجه شبیه پرندگان است. با توجه به زیستگاه ریه در آمریکای جنوبی و تشابه زیاد آن به امو، بیشتر فرآورده ای ریه از جمله پوست آن به جای امو مورد مبادله قرار می گیرد.